Perseidy 2024 - 12/13.08

Zapraszamy na wspólne obserwacje "spadających gwiazd" - meteorów z roju Perseid.

O Perseidach
Jak obserwować Perseidy?
Wspólne obserwacje
Pokazy nieba
Rejestracja

O Perseidach

Perseidy to jeden z najbardziej regularnych i aktywnych rojów meteorów. Meteory potocznie zwane są "spadającymi gwiazdami", choć tak naprawdę są drobnymi okruszkami skalnymi (od 0.001 nawet do kilku milimetrów) pozostawione przez kometę w chwili zbliżania się do Słońca. Okruszki pozostawione przez taką kometę przecinając orbitę ziemską, wpadają w atmosferę naszej planety z ogromną prędkością powodując świecenie zjonizowanych w atmosferze cząstek. Zjawisko to tworzy efekt "spadających gwiazd".

Choć Perseidy są znane już od ponad 2000 lat, to dopiero w 1862 roku astronomowie zaobserwowali po raz pierwszy kometę Swift-Tuttle, która jest odpowiedzialna za powstanie tego roju. Okres obiegu komety wokół Słońca wynosi 133 lata. Okruchy skalne pozostawione przez tę kometę przecinają orbitę Ziemi od 17 lipca do 14 sierpnia, z maksimum pomiędzy 10 a 14 sierpnia. W momencie maksimum możemy obserwować nawet powyżej 60 zjawisk na godzinę.

Rój swoją nazwę zawdzięcza gwiazdozbiorowi Perseusza, gdzie znajduje się jego radiant*. Jak go odnaleźć pokazuje poniższa mapka, przedstawiająca widok nieba w okresie maksimum.

Jak obserwować Perseidy?

Perseidy, jak i każdy inny rój meteorów, nie wymaga specjalnego sprzętu obserwacyjnego. Najlepiej obserwuje się "spadające gwiazdy" nieuzbrojonym okiem leżąc wygodnie na leżaku plażowym, materacu, itp.. Konieczne jest, aby punkt obserwacyjny znajdował się na otwartej przestrzeni. Nie warto obserwować okolic radiantu - najlepsze efekty dają obserwacje nieba oddalonego około 90 stopni od niego. W przypadku Perseid może to być kierunek południowo-zachodni od zenitu aż po horyzont. Trzeba też mieć cierpliwość i szczęście w prowadzeniu obserwacji - meteory lubią być kapryśne...

Perseidy da się także obserwować fotograficznie, choć tutaj musimy dysponować już nie lada sprzętem. Aparat powinien być dobrej klasy lustrzanką lub bezlusterkowcem. Powinien pozwolić uzyskiwać niezaszumione zdjęcia przy bardzo dużych czułościach (3200-6400 ISO), mieć możliwość ustawienia czasu ekspozycji na kilkanaście/kilkadziesiąt sekund i bardzo jasny obiektyw z krótką ogniskową. Pomimo, że meteory przelatujące przez niebo wydają nam się jasne, to dla aparatu mogą być za ciemne, aby wywołać efekt na matrycy. Aparat powinien być ustawiony na stabilnym statywie umożliwiającym uzyskiwanie nieporuszonych obrazów.

Wspólne obserwacje.

W tym roku maksimum Perseidów będzie miało miejsce 12.08 około godziny 16:00 czasu lokalnego, zatem w dość nieszczęśliwym momencie. Choć samo maksimum rozciągnięte jest na dwa-trzy dni, to kilka godzin przed i kilka godzin po ilość zjawisk potrafi drastycznie zmaleć. Aby obserwacje były jak najbardziej owocne "oficjalne" spotkanie rozpoczniemy 12.08 około godziny 22:00, natomiast teren obserwacyjny udostępnimy wcześniej - około godziny 21:00. Można zatem pojawić i rozlokować się w dowolnym miejscu nieco wcześniej. Spotkanie zakończymy około godziny 3:00.

Na polanie przed obserwatorium może pomieścić się około 100 osób.

Prosimy pamiętać, aby zająć "rozsądne minimum" terenu - zależy nam, aby wszystkie osoby, które nas odwiedzą miały komfort obserwacji. Najlepsza do obserwacji meteorów jest pozycja leżąca, lub też półleżąca np. na leżaku plażowym, dlatego niezbędnym wyposażeniem na noc spadających gwiazd będzie materac (najlepiej pompowany) czy też leżak plażowy. Proszę wziąć pod uwagę, że na polanie wokół obserwatorium wysypany jest kamień, który na pewno wpłynie negatywnie na komfort prowadzenia obserwacji. Prosimy zabezpieczyć się na długą noc w pobliżu obserwatorium i prócz "wygodnego łóżka" wziąć ze sobą ciepły śpiwór, ciepłe napoje i coś do jedzenia. Obserwacje warto prowadzić w zupełnej ciemności - dlatego prosimy ograniczyć używanie źródeł światła (telefonów, latarek, itp.). Można bardzo rozsądnie używać światła w kolorze czerwonym. 

Wszystkich zainteresowanych fotografią nieba i próbą "złapania" Perseidów "na gorącym uczynku" prosimy o zabranie ze sobą niezbędnego sprzętu fotograficznego. Minimalne wymagania dotyczące sprzętu to: możliwość pracy w trybie manualnym, łącznie z ustawieniem ostrości, wężyk spustowy bądź interwałometr wbudowany w aparat, statyw fotograficzny. Mile widziany jest jasny obiektyw (f/2.8 lub jaśniejszy). Proszę pamiętać o dodatkowych bateriach - Obserwatorium nie udostępnia baterii/ładowarek/gniazd prądowych. W trakcie spotkania wszystkim chętnym wyjaśnimy w jaki sposób można fotografować spadające gwiazdy - jak i w które miejsce na niebie ustawić aparat, jego parametry i ostrość. Aparaty fotograficzne prosimy rozłożyć tak, aby nie przeszkadzały innym obserwującym. Natomiast wszystkich obserwujących prosimy aby starali się nie wchodzić w kadr aparatów fotograficznych.

Wspólne obserwacje Perseid traktujemy jako noc otwartą - wstęp będzie bezpłatny. Mile widziane będą "wolne datki", które następnie zostaną przeznaczone na zakup drobnego sprzętu potrzebnego w obserwatorium.

Uprzejmie prosimy o wstrzemięźliwość w spożywaniu alkoholu! Zdajemy sobie sprawę, że część z odwiedzających nas osób uważa, że picie alkoholu w takich okolicznościach jest nie lada przygodą. My sądzimy, że nie jest - prosimy uszanować nasze stanowisko. Prosimy także zaniechać udziału w obserwacjach w stanie po spożyciu. 

Wokół obserwatorium rozłożone są kosze na śmieci, zostaną także udostępnione worki na śmieci - prosimy zostawić po sobie porządek. 

Dodatkowe obserwacje nieba.

Na terenie obserwatorium rozstawiony zostanie 35 centymetrowy teleskop. W trakcie wspólnych obserwacji Perseid pokazywane będą najciekawsze obiekty głębokiego nieba oraz planetę Saturn. Postaramy się uporządkować dostęp do teleskopów - prosimy jednak o cierpliwość! Saturn będzie widoczne na naszym niebie mniej więcej od północy, co pozwoli wszystkim chętnym na ich obserwacje. Prosimy zatem wszystkich o zachowanie rozsądku - teleskop to nie zamek w Malborku - nie trzeba go oblegać!

Rejestracja 

Ta nie jest obowiązkowa i nie gwarantuje miejsca na polanie. Prosimy jednak o zarejestrowanie się. Pozwoli nam to przygotować się odpowiednio do spotkania. Prosimy pamiętać, że przy pochmurnym niebie obserwacje meteorów nie mają najmniejszego sensu i jeśli pogoda nie dopisze to spotkanie zostanie odwołane. 

Lista zarejestrowanych osób znajduje się tutaj.

*radiant - miejsce na niebie, z którego pozornie wylatują meteory